Ważnym elementem wyposażenia kuchni są blaty kuchenne, które tworząc przestrzeń roboczą odgrywają jednocześnie dużą rolę w zakresie estetyki wnętrza. Wymiana blatu wiąże się zatem nie tylko z jego odświeżeniem – można wykorzystać ten element aranżacji do jej zmiany.
Jednocześnie jednak ważnym kryterium wyboru blatu jest rodzaj materiału, z którego został wykonany, ponieważ determinuje on w dużym stopniu wytrzymałość i odporność na uszkodzenia. Przedsiębiorstwa specjalizujące się w zakresie wykonywania blatów kuchennych oferują możliwość wykonania blatu z odpowiednio przygotowanego szkła, laminowanych płyt wiórowych oraz efektownych i wytrzymałych konglomeratów i kompozytów. Każdy z wymienionych materiałów ma wady i zalety.
Szklane blaty kuchenne
Do wyrobu blatów kuchennych jest stosowane hartowane szkło oraz szkło klejone, przygotowane z dwóch, szklanych tafli. Materiał ten jest bardzo odporny na wilgoć i zabrudzenia. Niemniej jego niewątpliwą wadą jest brak odporności na zarysowania. Poza tym, na szklanym blacie pozostają ślady palców, smugi i inne zabrudzenia, które są łatwo widoczne na gładkiej, odbijającej światło powierzchni. Wybierając blat wykonany ze szkła trzeba przygotować się na codzienne, kilkukrotne czyszczenie blatów. To nie jest opcja dla osób lubiących perfekcyjny porządek.
Laminowane płyty wiórowe
Popularnym materiałem wykorzystywanym do wykonania blatów kuchennych jest płyta wiórowa pokryta laminowaną warstwą. Bardzo łatwo ją wyczyścić, ale materiał ten nie wyróżnia się szczególną odpornością na wysokie temperatury i uszkodzenia spowodowane ostrymi przedmiotami. Niewątpliwą zaletą omawianego rodzaju blatu kuchennego jest natomiast dostępność tych blatów w dowolnym kolorze i wykończeniu. Niektóre blaty posiadają brzegi wykończone PVC lub drewnianą listwą. Zaokrąglone krawędzi blatów kuchennych wykończone laminatem prezentują się równie efektowne. Istotne jest zabezpieczenie krawędzi laminowanego blatu przed wilgocią – w przeciwnym razie płyta zaczyna pęcznieć. Na laminowanym blacie nie wolno stawiać zarówno gorących garnków. Do krojenia i siekania należy zawsze używać deski do krojenia. Użytkownik laminowanego blatu nie ma możliwości naprawienia uszkodzonej powierzchni. W przypadku dużych, widocznych uszkodzeń pozostaje jedynie wymiana blatu na nowy.
Blaty z mieszanki minerałów, żywicy i pigmentów
Opcją z wyższej półki cenowej są blaty kuchenne wykonane z mieszaniny minerałów, żywic i pigmentów, nazywane kompozytami. Płyty kompozytowe są produkowane z wodorotlenku glinu pozyskiwanego ze zmielonej skały, pigmentów oraz spoiwa z żywicy akrylowej. Zastosowanie wodorotlenku glinu nadaje płycie wyjątkową odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz twardość. Masa, z której zostają wytworzone blaty kompozytowe ma charakter termoplastyczny, co oznacza, że można nadać jej dowolny kształt, także nietypowy i oryginalny. Blaty kompozytowe są lżejsze w porównaniu z kamiennymi płytami, więc można je stosować w połączeniu z szafkami kuchennymi o konstrukcji, której wytrzymałość jest zbyt niska, aby utrzymać ciężar naturalnego kamienia.
Kompozytowe blaty są odporne na temperaturę wynoszącą w granicach 180 – 190 stopni Celsjusza. Wyjątkowo, blaty z kompozytów wzmocnionych mogą wyjść bez szwanku po ustawieniu na nich gorącego garnka lub patelni. Blat kompozytowy jest bardziej odporny na zarysowania niż blaty wykonane z marmuru i laminatu, ale i tak nie zastąpi on deski do krojenia. Kompozytową powierzchnię łatwo utrzymać w czystości, ponieważ nie jest nasiąkliwa. Nie wchodzi one także w reakcje chemiczne z żywnością.
Blaty z naturalnego kamienia
Blat kuchenny może być wykonany z takich kamieni, jak na przykład: granit, porfir, bazalt, marmur i trawertyn. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że nie każdy kamień naturalny posiada takie same właściwości fizyczne i chemiczne. Granitowe blaty, płyty z porfiru i bazaltu są odporne na zaplamienia oraz nie wymagają impregnacji, w odróżnieniu od blatów kuchennych wykonanych z marmuru i trawertynu. Zakłady kamieniarskie mogą nadać powierzchni blatu szczotkowane wykończenie (antico), wykończenie polerowane lub matowe.
Podsumowanie
Niezwykle łatwo jest dobrać blat kuchenny odpowiedni do estetyki wnętrza kuchni. Nigdy wcześniej dostępność materiałów i form blatów nie była tak różnorodna. Problemem może być natomiast dostosowanie rodzaju materiału do budżetu remontu kuchni oraz do codziennego trybu życia. W intensywnie eksploatowanej kuchni blaty kuchenne powinny wyróżniać się wyjątkową odpornością i wytrzymałością, aby posłużyły na lata. Pewnym kompromisem w tym zakresie są płyty kompozytowe – mniej ekskluzywne niż marmurowe, ale bardziej odporne na zarysowania i zabrudzenia. Z kolei w przypadku skromnego domowego budżetu najbardziej rozsądnym wyborem mogą okazać się płyty wiórowe pokryte laminatem, dostępnym w różnych wzorach i kolorach, w tym np. imitujących teksturę naturalnego kamienia.