Jednym z najistotniejszych elementów wykorzystywanych w maszynach i mechanizmach jest łożysko. W zależności od funkcji jaką ma spełnić, wyróżnia się kilka jego rodzajów. Każde z nich różni się budową oraz działaniem.
Łożyskami które można spotkać najczęściej są łożyska kulkowe. Zaliczają się one do grupy łożysk tocznych. Elementem charakterystycznym dla tego rodzaju łożyska są toczone w nich kulki. Łożyska te, w zależności od kształtu bieżni, mogą przenosić obciążenia promieniowe, jak i osiowe. Pamiętać należy, że te łożyska posiadają znormalizowany szereg wymiarów. Zapoznać się można z nimi w katalogach firm, które zajmują się ich produkcją lub dystrybucją.
Łożyska ślizgowe
Często spotykanymi łożyskami są łożyska ślizgowe. W przeciwieństwie do łożysk kulkowych nie mają one elementów ruchomych pośredniczących. Czop wału lub jego inny obrotowy element umieszczony jest w cylindrycznej panewce z pasowaniem luźnym. Wymienić można kilka rodzajów łożysk ślizgowych. Łożyska ślizgowe suche są okresowo smarowane lub też niesmarowane w ogóle. Używane są do połączeń słabo obciążonych i mniej odpowiedzialnych. Wśród łożysk ślizgowych popularne są także łożyska powietrzne.
W tym modelu dystans między wałem a panewką utrzymywany jest przez poduszkę powietrzną, wytworzoną przez sprężone powietrze dostarczane do panewki. Tego typu łożyska wykorzystywane są w urządzeniach precyzyjnych, w których na wałach występują niewielkie siły promieniowe. Ostatnimi z łożysk ślizgowych są łożyska olejowe. W nich część korpusu łożyska wypełniona jest olejem. W czasie ruchu wału, pomiędzy powierzchnią wału a panewką tworzy się cienka warstwa oleju zwana filmem olejowym, która jest wystarczająca do podtrzymania wału.
Łożyska toczne
Łożyskami o najszerszym zastosowaniu są łożyska toczne. Charakteryzują się one tym, iż pomiędzy dwoma pierścieniami łożyska znajdują się elementy toczne. Na czopie wału osadzony jest pierścień wewnętrzny. Pierścień zewnętrzny umieszczony jest nieruchomo w oprawie lub w innym elemencie nośnym. Elementy toczone natomiast umieszczone są pomiędzy pierścieniami i stykają się z ich bieżniami, zapewniając obrót pierścieni względem siebie. Elementem dodatkowym w tego typu łożyskach mogą być koszyczki utrzymujące elementy toczne w stałym oddaleniu od siebie, uszczelnienia itp.
Do tej grupy łożysk, oprócz wcześniej wspomnianych łożysk kulkowych, należą łożyska walcowe, stożkowe, baryłkowe, igiełkowe oraz łożyska toroidalne. Pamiętać należy, że ten rodzaj łożysk podlega specjalnemu doborowi. Uzależniony jest on od odpowiedniego algorytmu, który uwzględnia takie parametry pracy jak obciążenie statyczne, intensywność użytkowania, sposób smarowania oraz chłodzenia, jak i prędkość obrotową. Aby mieć pewność co do ich doboru, warto skontaktować się ze specjalistą, który dopasuje nam odpowiednie łożysko do urządzenia. Warto też pamiętać, że łożysko łożysku nierówne.