Dla niektórych wybór jest oczywisty, dla innych – jest to spory dylemat. Co wybrać, kiedy decydujemy się skończyć z wynajmowaniem lokum i chcemy kupić coś na własność? Nierzadko jest to decyzja na całe życie, powinna więc być ona dobrze przemyślana.
Wybór mieszkania lub domu powinien opierać się na kilku czynnikach, z których czynnik finansowy wcale nie jest najważniejszy. Przede wszystkim powinniśmy skoncentrować się na tym, jaki styl życia nam odpowiada. Jeśli cenimy sobie spokój i przestrzeń, właściwym wyborem będzie dom, natomiast jeśli bliższe jest nam bardziej dynamiczne życie miasta, lepiej zdecydować się na mieszkanie. Dom zapewni także więcej prywatności – podwórko i ogrodzenie zapewniają izolację od uciążliwych sąsiadów. W mieszkaniach ściany są zazwyczaj cienkie i przez to towarzystwo sąsiadów jest znacznie bardziej bliskie niż mogłoby się wydawać – często słyszalne są zwykłe rozmowy, nie mówiąc o imprezach, odgłosach zwierząt czy też o płaczu dziecka.
Posiadanie podwórka wiąże się także z koniecznością wykonywania na nim prac porządkowych i modernizacyjnych. Nie mamy takiego obowiązku, kiedy mieszkamy w bloku – wyznaczone są do tego osoby odpowiedzialne, ponadto często dostępne są takie udogodnienia jak place zabaw dla dzieci. Także zdecydowana większość napraw i remontów nie jest też naszym zmartwieniem, gdyż zajmuje się tym wspólnota mieszkaniowa. Jest to rozwiązanie bardzo wygodne oraz opłacalne finansowo. Kiedy jednak mieszkamy w domu, sami decydujemy, jakie prace chcemy przeprowadzać i w jakim czasie.
Istotne są także możliwości dojazdowe. Należy wziąć pod uwagę czas i sposób docierania do szkoły czy pracy każdego domownika i nasze możliwości z tym związane. Z pewnością wybór mieszkania ma tutaj przewagę – domy zwykle zlokalizowane są na przedmieściach, co bardzo często związane jest z korkami i innymi niedogodnościami komunikacyjnymi, z którymi nie muszą borykać się mieszkańcy bloków. Na osiedlach dużo lepiej rozwinięta jest też różnego rodzaju infrastruktura – zapewniony jest lepszy dostęp do lokali handlowych czy też usługowych, blisko zlokalizowane są też takie placówki jak przedszkola czy przychodnie. Mieszkanie w domu wiąże się z koniecznością pokonywania większych odległości.
Nie bez znaczenia także jest to, że kupno lub budowa domu pozwala nam na lepsze dostosowywanie otoczenia do własnego gustu. Do wyboru mamy liczne projekty domów i ich modyfikacje, natomiast w przypadku mieszkania w bloku projekt jest narzucony odgórnie. Związane jest to bezpośrednio z zagadnieniem przestrzeni: dom to oczywiście większy metraż, a więc więcej miejsca. Nie powinno jednak być to decydujące przy podejmowaniu decyzji – najważniejsza jest i tak organizacja i planowanie.
Jeśli chodzi o koszty, sprawa nie jest taka oczywista. Mogłoby się wydawać, że budowa domu jest znacznie droższa niż kupno mieszkania, jednak nie zawsze musi tak być. Zdarza się, że cena za metr kwadratowy mieszkania w dużym mieście jest dwukrotnie wyższa niż koszt budowy domu w mniejszej miejscowości (w przeliczeniu na metr kwadratowy). Do tego bardzo różnią się systemy opłat za różne usługi (przede wszystkim różnić będą się opłaty za ogrzewanie lub wywóz śmieci).
Decyzja na temat wyboru miejsca zamieszkania powinna zapaść dopiero po gruntownym jej przemyśleniu. Ważne jest, aby żadnej z wyżej wymienionych kwestii nie traktować z mniejszą powagą niż pozostałych. Tylko harmonijne połączenie ich wszystkich sprawi, że przyszły dom lub mieszkanie staną się idealnym miejscem do życia.