Budowa domu to ogromny wydatek. Dlatego warto zainteresować się różnymi formami dofinansowania. Dotacje możliwe są do uzyskania zwłaszcza w odniesieniu do energooszczędnych instalacji, a ich rodzaj i wysokość uzależnione są od projektu, czasu budowy domu oraz gminy, na terenie której dom powstaje. Wsparcie finansowe ma charakter ogólnopolski, ale przewidziane jest także w ramach programów regionalnych. Aby być na bieżąco ze wszystkimi zmianami, najlepiej monitorować stronę internetową NFOŚiGW (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej), oraz lokalne programy realizowane przez poszczególne gminy. Trzeba również wziąć pod uwagę istotny fakt, że mimo iż dotacje są bezzwrotne, to zazwyczaj wypłacane są dopiero po zakończeniu inwestycji – na jej realizację należy więc wcześnie zabezpieczyć środki własne.
Z jakich programów można skorzystać przy budowie domu?
Program Mój Prąd
Program cieszy się dużą popularnością i doczekał się rozszerzenia zakresu dotacji. Głównym celem programu jest zwiększenie produkcji energii z mikroinstalacji fotowoltaicznych, wzrost autokonsumpcji wytworzonej energii poprzez jej magazynowanie oraz zwiększenie efektowności zarządzania energią.
Obecnie trwa piąta już edycja programu. Wysokość dotacji może pokryć do 50 % kosztów kwalifikowanych. Kwota jest jednak zróżnicowana i zależy od zakresu inwestycji. Maksymalna kwota dofinansowania, jaką można uzyskać korzystając ze wszystkich elementów programu, może wynieść 58 000 zł. Aby ubiegać się o dotację, przedsięwzięcie musi być ukończone, czyli wszystkie instalacje i urządzenia zamontowane, zgłoszone i podłączone do sieci OSD. Wymagane jest też podpisanie kompleksowej umowy z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej, która określa zasady wprowadzania do sieci wyprodukowanej energii.
Dofinansowanie w ramach programu Mój Prąd można połączyć z tzw. ulgą termomodernizacyjną i odliczyć poniesione wydatki od dochodu, przy czym odliczeniu podlegają koszty pomniejszone o uzyskaną dotację. Wysokość ulgi termomodernizacyjnej jest uzależniona od zakresu inwestycji. Sama dotacja jest zwolniona z podatku PIT, czyli beneficjent otrzymuje całą kwotę dofinansowania. Z ulgi termomodernizacyjnej może skorzystać właściciel lub współwłaściciel jednorodzinnego budynku mieszkalnego. Z ulgi można skorzystać także na nowy budynek, ale musi być on oddany do użytkowania (nie może być w trakcie budowy). Górny limit odliczeń to 53 000 zł na jednego właściciela.
W ostatniej edycji programu nastapiła ważna zmiana dotycząca zasady rozliczeń. System „net-meteringu” zastąpiono systemem „net-billingu”. Osobom, które do 31 marca 2022 roku zostały prosumentami i złożyły poprawne zgłoszenie do OSD o przyłączenie mikroinstalacji do sieci, zapewniono możliwość pozostania w systemie „net-meterimgu” przez kolejne 15 lat. Jeżeli jednak chciały skorzystać z dofinansowania w ramach kolejnej edycji programu, musiały przejść na nowy system rozliczeń „net-billingu”, przy czym po przejściu na „net-billing” nie przewidziano możliwości powrotu do poprzedniego systemu rozliczeń.
„Net–metering” i „net–billing” – różnice
„Net-meterig” – to metoda rozliczania się właściciela instalacji fotowoltaicznej z publicznym dostawcą energii elektrycznej, wykorzystująca mechanizm opustów. Nadwyżkę energii wytworzonej z paneli fotowoltaicznych prosument wprowadza do sieci i może ją odebrać w późniejszym czasie. Przy instalacjach o mocy do 10 kW bilansowanie odbywa się w stosunku 1 : 0,8, a przy instalacjach o mocy powyżej 10 kW w stosunku 1 : 0,7. Oznacza to, że prosument odzyskuje odpowiednio 80% lub 70% zmagazynowanych w sieci nadwyżek.
„Net-billing” – to nowy system, w którym wytworzoną nadwyżkę energii prosument sprzedaje do sieci, a w chwili niedoboru (mniejszej produkcji) może ją odkupić od dystrybutora po cenach rynkowych. Rozwiązanie opiera się na wartościowym rozliczeniu energii przez prosumenta, energia oddawana do sieci i energia pobierana do sieci są mierzone osobno i mają różne ceny.
Mój Prąd odsłona piąta
Dotacja w ramach programu Mój Prąd 5.0 przysługuje osobom fizycznym, które wytwarzają energię na potrzeby własne. Dotyczy instalacji o mocy 2 – 10 kW.
O dofinansowanie ubiegać się mogą trzy grupy beneficjentów:
• I grupa to osoby, rozliczające się w systemie „net – billingu”, które nie złożyły wniosku w ramach wcześniejszych edycji programu „Mój Prąd”,
• II grupa to osoby, rozliczające się w systemie opustów tzw. „net-meteringu”, które do tej pory nie skorzystały z dofinansowania mikroinstalacji fotowoltaicznej – jednak warunkiem otrzymania dofinansowania jest przejście na system „net-billingu”,
• III grupa to osoby, rozliczające się w systemie „net – meteringu”, które skorzystały już z dotacji w ramach wcześniejszych edycji – jednak pod warunkiem, że:
– instalacja, na którą uzyskały już dotację, została przyłączona i opłacona w okresie od 1 lutego 2020 r.,
– przeszły na system rozliczania „net – billingu”,
– zakupiły dodatkowe urządzenia z zakresu urządzeń wskazanych w programie Mój Prąd.
Mój Prąd 5.0 – na co?
W aktualnej edycji przewidziano dofinansowanie na nowe urządzenia. Nowością są dopłaty do pomp ciepła i kolektorów słonecznych do podgrzania ciepłej wody użytkowej.
Dofinansowaniu podlegają:
– mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy 2 – 10 kW,
– mikroinstalacja fotowoltaiczna + dodatkowe urządzenie,
– gruntowe pompy ciepła,
– pompy ciepła powietrze – woda o podwyższonej klasie energetycznej,
– pompy ciepła powietrze – woda,
– pompy ciepła powietrze – powietrze,
– kolektory słoneczne c.w.u.,
– magazyn energii elektrycznej,
– magazyn ciepła,
-systemy do zarządzania energią HEMS/EMS w gospodarstwie domowym.
Program Moje Ciepło
Moje Ciepło to program rządowy, przygotowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym od 29 kwietnia 2022 roku do 31 grudnia 2026 roku, lub do wyczerpania środków. Celem jest dofinansowanie do zakupu i montażu zeroemisyjnych pomp ciepła, zarówno powietrznych, gruntowych, jak i wodnych, w nowych domach jednorodzinnych. Moje Ciepło ma uzupełniać program Czyste Powietrze, a jego wdrożenie ma przyczynić się do ograniczenia stosowania nieefektywnych źródeł ciepła, wykorzystujących paliwa kopalne oraz zwiększenia udziału Odnawialnych Źródeł Energii w całościowym zużyciu energii.
Moje Ciepło – dla kogo?
Beneficjentami programu Moje Ciepło mogą być osoby fizyczne, będące właścicielami lub współwłaścicielami nowych, jednorodzinnych budynków mieszkalnych (wolno stojących, w zabudowie szeregowej, bliźniaczej lub grupowej), w których dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych lub jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o pow. całkowitej nieprzekraczającej 20% jego powierzchni. W programie nie przewiduje się wsparcia dla tych domów, w których docelowym źródłem ciepła jest źródło ciepła na paliwo stałe.
Nowy budynek mieszkalny rozumiany jest w programie jako budynek, w przypadku którego na dzień składania wniosku o dofinansowanie pompy ciepła nie złożono zawiadomienia o zakończeniu budowy lub nie złożono wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane lub złożono zawiadomienie o zakończeniu budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 r. albo złożono wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 r.
Warunkiem niezbędnym do otrzymania dofinansowania jest uzyskanie podwyższonego standardu energetycznego budynku, czyli maksymalnej wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialna energię pierwotną (EP) na potrzeby ogrzewania, wentylacji i przygotowywania ciepłej wody użytkowej na poziomie maksymalnie 55 kWh/(m2rok).
Moje Ciepło – na co i ile?
Z programu można zrefundować koszty związane z:
– nabyciem i montażem nowej pompy ciepła, wykorzystywanej do ogrzewania lub ogrzewania i ciepłej wody użytkowej w nowych budynkach mieszkalnych jednorodzinnych spełniających najwyższe normy,
– opracowaniem niezbędnej dokumentacji (maks. 5%),
– transportem niezbędnych elementów.
Refundacji podlegają koszty kwalifikowane poniesione od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2026 roku, przy czym w okresie kwalifikowalności kosztów wymagane jest rozpoczęcie przedsięwzięcia, czyli data opłacenia pierwszej FV oraz zakończenie rozumiane jako zamontowanie i uruchomienie pompy ciepła wraz z niezbędną infrastrukturą i opłacenie całości faktur.
Dopłaty dotyczą zakupu oraz montażu pomp ciepła w nowych domach o podwyższonym standardzie energetycznym. Formą wsparcia w ramach programu jest dotacja do 30% kosztów kwalifikowanych w zależności od rodzaju zastosowanej pompy ciepła:
- powietrzne pompy ciepła – maksymalnie 7 000 zł,
- gruntowe pompy ciepła – maksymalnie 21 000 zł.
Na wyższą kwotę dofinansowania mogą liczyć posiadacze karty Dużej Rodziny, dla których zwiększono wysokość kosztów kwalifikowanych, podlegających zwrotowi do poziomu 45%.
Ulga termomodernizacyjna
Właściciele lub współwłaściciele jednorodzinnych budynków mieszkalnych wraz z dotacją z programów Czyste Powietrze i Mój Prąd mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej. Ulga przysługuje podatnikowi, który jest właścicielem lub współwłaścicielem mieszkalnego budynku jednorodzinnego.
Odliczenie przysługuje tytułem termomodernizacji wybudowanych już budynków, w tym także nowo wybudowanych domów, których budowa została formalnie zakończona. Jeżeli budynek jest w trakcie budowy, z ulgi termomodernizacyjnej nie można skorzystać.
Maksymalna kwota odliczenia nie może przekroczyć kwoty 53 000 zł i wlicza się do niej wszystkie przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Przedsięwzięcie powinno być zrealizowane w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego w którym podatnik poniósł pierwszy wydatek. Jeżeli przedsięwzięcie termomodernizacyjne nie zostanie zrealizowane w tym czasie, podatnik zobowiązany jest do zwrotu ulgi.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym za rok, w którym poniesiono wydatek termomodernizacyjny. Kwotę, która nie znalazła pokrycia w dochodzie (przychodzie) podatnika w danym roku podatkowym, może zostać odliczona w kolejnych latach, ale nie dłużej niż przez 6 lat od końca roku podatkowego, w którym poniesiony został pierwszy wydatek. Odliczeniu podlegają zarówno materiały budowlane, jak i urządzenia i usługi niezbędne podczas montażu.
W ramach ulgi można sfinansować m.in.:
– wymianę ogrzewania na urządzenia spełniające wymogi programu,
– docieplenie przegród budowlanych, płyt balkonowych lub fundamentów (materiały i robocizna),
– wymianę stolarki zewnętrznej,
– kolektor słoneczny z osprzętem,
– panele fotowoltaiczne wraz z osprzętem,
– pompę ciepła wraz z osprzętem,
– wykonanie analizy termograficznej budynku, audytu energetycznego,
– źródła ciepła na paliwo stałe,
– koszty materiałów wchodzących w skład instalacji ogrzewczej,
– materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu,
– węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury,
– zbiornik na gaz lub zbiornik na olej,
– przyłącze do sieci ciepłowniczej lub przyłącze gazowe.
Wydatki należy udokumentować fakturą VAT.
Program Czyste Powietrze
Czyste Powietrze to program, którego realizacja planowana jest do 2029 roku. W ramach programu umowy będą podpisywane do 31 grudnia 2027 roku, a wszystkie prace objęte umową muszą zostać zakończone do 30 czerwca 2026 roku.
Jego głównym celem jest poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła oraz poprawę energetycznej efektowności domów jednorodzinnych. Skorzystanie z dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze nie wyklucza możliwości skorzystania także z innych programów, np. z programu Mój Prąd, Stop Smog czy z podatkowej ulgi modernizacyjnej.
Czyste Powietrze 2023
W 2023 roku w programie nastąpiły zmiany:
– podwyższono progi dochodowe, umożliwiające skorzystanie z dotacji, a także zwiększono wysokość dotacji; urealnienie kosztów jednostkowych i podniesienie kwot ma być zachętą do kompleksowej termomodernizacji wraz z wymianą źródła ciepła,
– kwota dofinansowania jest obecnie uzależniona od dochodu rocznego beneficjentów i pod tym względem zostali oni zaklasyfikowani do I, II lub III części programu, które odpowiadają podstawowemu, podwyższonemu i najwyższemu poziomowi dofinansowania,
– aby ujednolicić zasady wyliczania kwot, dofinansowanie jest udzielane w odniesieniu do kosztów netto,
– dodatkowo dla wszystkich poziomów, poza określonymi limitami, przewidziana została dotacja do 1 200 zł na audyt energetyczny, który jest obowiązkowy przy kompleksowej termomodernizacji,
– wnioski o dofinansowanie w formie dotacji lub dotacji z prefinansowaniem, mogą być składane wyłącznie elektronicznie poprzez serwis gov.pl; jeżeli wnioskodawca nie może złożyć wniosku w formie elektronicznej, wówczas dopuszczalne jest złożenie wniosku wraz z załącznikami w formie papierowej,
– wprowadzono możliwość uzyskania dotacji na biomasę drzewną o niskiej emisyjności cząstek stałych ≤ 20 mg/m3 (budynek podłączony do sieci dystrybucji gazu); jednocześnie z dotacji wyłączono kotły na biomasę, których emisyjność cząstek stałych przekracza 20 mg/m3,
– wprowadzono także modyfikacje w ofercie bankowej dotyczącej Kredytu Czyste Powietrze, dzięki czemu beneficjenci mogą otrzymać kredyt bankowy z dotacją na częściową spłatę zobowiązania nawet do 6 miesięcy przed rozpoczęciem inwestycji,
– przewidziano możliwość złożenia dwóch wniosków o dofinansowanie; beneficjent, który korzystał już z dotacji na wymianę kotła, może złożyć kolejny wniosek na termomodernizację domu.
Czyste Powietrze – ile, dla kogo, na co?
Z dofinansowania mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele już wybudowanych domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych z odrębną księgą wieczystą, wydzielonych w tych budynkach. Nie ma więc możliwości finansowania inwestycji w domach, których budowa jeszcze trwa. Na ekologiczne pompy ciepła w nowych budynkach można uzyskać dofinansowanie w ramach programu Moje Ciepło.
Aktualnie, w ramach programu Czyste Powietrze obowiązuje podział na trzy grupy beneficjentów, a wysokość dopłaty zależy od wysokości dochodów.
Część I – podstawowy poziom dofinansowania
dotacja może wynieść:
– do 44 000 zł (bez kompleksowej termomodernizacji z PV),
– do 66 000 zł (z kompleksową termomodernizacją z PV),
– maksymalny dochód roczny wnioskodawcy nie może przekroczyć kwoty 135 000 zł,
– intensywność dofinansowania — od 40% do 55% kosztów kwalifikowanych,
– okres realizacji przedsięwzięcia – do 30 miesięcy (lub do 18 miesięcy przy ścieżce bankowej).
Część II – podwyższony poziom dofinansowania
dotacja może wynieść:
– do 59 000 zł (bez kompleksowej termomodernizacji z PV),
– do 99 000 zł (z kompleksową termomodernizacją z PV),
w II części programu ustalono próg dochodowy na osobę na poziomie:
– 1 894 zł – na osobę w gospodarstwie wieloosobowym,
– 2 651 zł – na osobę w gospodarstwie jednoosobowym
(wnioskodawca zobowiązany jest dołączyć do wniosku wydawane przez gminę zaświadczenie o dochodach),
– intensywność dofinansowania – od 70% do 80% kosztów kwalifikowanych,
– okres realizacji przedsięwzięcia – do 30 miesięcy (lub do 18 miesięcy przy ścieżce bankowej); w przypadku dotacji z prefinansowaniem do 18 miesięcy do daty złożenia wniosku.
Część III– najwyższy poziom dofinansowania
dotacja może wynieść:
– do 79 000 zł (bez kompleksowej termomodernizacji z PV)
– do 135 000 zł (z kompleksową termomodernizacją z PV)
w III części programu ustalono próg dochodowy na osobę na poziomie:
– 1 090 zł – na osobę w gospodarstwie wieloosobowym,
– 1 526 zł – na osobę w gospodarstwie jednoosobowym
(wnioskodawca zobowiązany jest dołączyć do wniosku wydawane przez gminę zaświadczenie o dochodach lub prawo do otrzymania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego),
– intensywność dofinansowania – do 100% kosztów kwalifikowanych,
– okres realizacji przedsięwzięcia – do 36 miesięcy (brak ścieżki bankowej); w przypadku dotacji z prefinansowaniem do 18 miesięcy do daty złożenia wniosku.
W ramach programu przewidziano dofinansowanie do wymiany starych lub nieefektywnych źródeł ciepła wykorzystujących paliwo stale na nowoczesne źródła ciepła, które spełniają najwyższe normy, a także na przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych budynków.
Koszty kwalifikowane w ramach programu Czyste Powietrze to m.in.:
– pompa ciepła powietrze/woda,
– gruntowa pompa ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu,
– wymiana starego kotła ciepła (paliwo stałe) na nowoczesne źródła ciepła
– ocieplenie stropu, podłogi i ścian
– wymiana stolarki okiennej, drzwiowej, bramy garażowej
– pompa ciepła powietrze/woda (o podwyższonej klasie efektywności energetycznej),
– gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej,
– ogrzewanie elektryczne,
– instalacja centralnego ogrzewania lub cwu (w tym kolektorów słonecznych),
– wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła,
– mikroinstalacja fotowoltaiczna
– audyt energetyczny.
Program Smog Stop
To program rządowy, przewidziany dla gmin znajdujących się na obszarze, na którym obowiązuje tzw. Ustawa antysmogowa. Celem programu jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, poprawa jakości powietrza oraz poprawa efektywności energetycznej budynków poprzez realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych. Program skierowany jest do najmniej zamożnych właścicieli nieruchomości, którzy zostali dotknięci ubóstwem energetycznym. Chodzi o takie gospodarstwa domowe, w których koszty ogrzewania pochłaniają znaczną część domowego budżetu. Program ma być realizowany do 2028 roku.
Smog Stop – zakres programu
Program przewiduje:
- wymianę lub likwidację wysokoemisyjnych źródeł ciepła na źródła niskoemisyjne,
- termomodernizację jednorodzinnych budynków mieszkalnych,
- podłączenie do sieci gazowej lub ciepłowniczej,
- zapewnienie dostępu do energii z instalacji OZE,
- zmniejszenie zapotrzebowania budynków mieszkalnych jednorodzinnych na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej.
Smog Stop – ile, na co, dla kogo?
Wnioskodawcami w programie mogą być: gminy, powiaty, związki religijne oraz związek metropolitalny w województwie śląskim.
Wysokość dofinansowania jest zróżnicowana:
- dla gmin do 100 tys. mieszkańców – do 70% współfinansowania,
- dla gmin powyżej 100 tys. mieszkańców – poniżej 70% współfinansowania,
- średni koszt realizacji niskoemisyjnego przedsięwzięcia w jednym budynku lub w jednym lokalu (w przypadku budynków o dwóch lokalach nie może przekroczyć kwoty 53 tys. zł.
Każdy samorząd w gminie indywidualnie określa warunki, które zamieszkujący terytorium danej gminy beneficjent musi spełnić, by móc skorzystać z programu. Gmina musi posiadać uchwaloną ustawę antysmogową.
Program Moja Woda
Celem programu jest ochrona zasobów wody poprzez wspieranie przedsięwzięć, zwiększających retencję na terenach posesji przy budynkach jednorodzinnych, dzięki czemu wody opadowe i roztopowe nie będą odprowadzane poza teren danej nieruchomości. Ma to pozwolić na zminimalizowanie zapotrzebowania na wodę z wodociągów, a także pozwoli ograniczyć ilość wód opadowych, odprowadzanych do kanalizacji, co z kolei zmniejszy ryzyko występowania lokalnych podtopień. Program ma być realizowany do czerwca 2024 roku. Aktualnie wystartowała kolejna edycja programu, a wnioski składać można do 30 czerwca 2024 roku lub do wyczerpania środków. Wydatkowanie dofinansowania przez poszczególne WFOŚiGW odbywać się ma do 31 grudnia 2024 r.
Moja Woda – dla kogo?
Program skierowany jest do osób fizycznych, będących właścicielami, współwłaścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości, na której znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny, z wyłączeniem nieruchomości, dla których udzielono już dofinansowania z programu Moja Woda. Dotacja dotyczy również właścicieli, współwłaścicieli oraz użytkowników wieczystych nieruchomości, na których planuje się lub już rozpoczęto budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Inwestycje te, przed złożeniem dokumentów do wypłaty, muszą zostać oddane do użytkowania poprzez uzyskanie decyzji zezwalającej lub poprzez uprawomocnienie się zgłoszenia.
Moja Woda – ile i na co?
Dotację można otrzymać do 80% kosztów kwalifikowanych instalacji wchodzących w skład inwestycji, ale nie więcej niż 6 tys. zł na jedno przedsięwzięcie. Warunkiem otrzymania dotacji jest minimalna wartość kosztu zadania wynosząca 2 tys. zł, a minimalna łączna pojemność zbiornika/ów 2 m3.
Dofinansowaniu podlegać będzie zakup, dostawa, montaż, budowa, rozbudowa i uruchomienie instalacji do:
– zbierania wód opadowych lub roztopowych z powierzchni nieprzepuszczalnych nieruchomości, tj. z dachów, chodników, podjazdów (np. łapacze, wpusty, osadniki rynnowe, odwodnienie liniowe, przewody odprowadzające wody opadowe bez rynien i rur spustowych);
– magazynowania wód opadowych w zbiornikach (np. szczelne zbiorniki podziemne i naziemne) o sumarycznej pojemności minimum 2 m3;
– retencjonowania wód opadowych, w tym roztopowych w gruncie (np. rozszczelnienie powierzchni nieprzepuszczalnych, studnie chłonne, drenaż, skrzynki rozsączające, zbiorniki otwarte);
– retencjonowania wód opadowych, w tym roztopowych na dachach – „zielone dachy” (warstwa drenażowa) bez kosztów nasadzeń;
– wykorzystywania retencjonowanych wód opadowych lub roztopowych (np. pompy, filtry, przewody, zraszacze, sterowniki, centrale dystrybucji wody, inne instalacje umożliwiające zagospodarowanie wody z istniejącego/nowobudowanego w ramach inwestycji zbiornika).
Jako kwalifikowane należy przyjąć wydatki na zakup oraz zainstalowanie komponentów i adaptacji istniejących instalacji, które będą trwałą częścią systemu umożliwiającego zatrzymanie wody opadowej lub roztopowej na terenie nieruchomości lub/i wykorzystanie jej na cele gospodarstwa domowego i przydomowych ogrodów.
Dorota Filip
Fot. Marcin Jozwiak, pexels.com
Przeczytaj również artykuł pt. „Obrzeża trawnikowe pomogą w utrzymaniu porządku”