Jakie korzyści przynosi zastosowanie ultradźwiękowego pomiaru grubości? Czy pomiar grubości z wykorzystaniem UTT jest precyzyjny? W jakich przypadkach UTT jest niezastąpiony?
Postęp w zakresie odbierania fal rozchodzących się w metalach umożliwia wykonywanie precyzyjnych pomiarów grubości konstrukcji stalowych oraz stwarza nowe perspektywy badawcze dla automatycznych badań defektoskopowych. W niniejszym artykule opisana zostanie pokrótce specyfika badań UTT.
Pomiar grubości szyn
Jednym z podstawowych zastosowań UTT jest wykrywanie wad w szynach zamocowanych na torze. Badanie polega na wprowadzeniu fal ultradźwiękowych z powierzchni główki przez sprzęgającą warstwę cieczy, umożliwiając tym samym wykrycie pęknięć poprzecznych. Niewykryte pęknięcia szybko prowadzą do zniszczenia szyny. Zlokalizowanie pęknięć pionowych powstających na środku główki jest natomiast możliwe dzięki zastosowaniu hybrydowej bezstykowej techniki ultradźwiękowej, w której fale ultradźwiękowe są wzbudzane przy pomocy lasera i odbierane bezstykowo za pomocą głowic pojemnościowych. Podstawą tego badania są pojemnościowe przetworniki ultradźwiękowe dedykowane do pracy w powietrzu, dając tym samym możliwość rejestracji impulsów objętościowych fal o bardzo wysokiej częstotliwości (źródło: http://www.badania-nieniszczace.info/Badania-Nieniszczace-Nr-01-04-2004/pdf/Deputat_Nowe_techniki_badan_ultradzwiekowych.pdf).
Pomiar grubości blach cienkich
Grubość blach cienkich może być określona dzięki zastosowaniu metody badań rezonansowych. W przypadku gdy materiał próbki jest jednorodny, różnica między następującymi po sobie częstotliwościami harmonicznymi jest analogiczna do częstotliwości podstawowej. Aby wyznaczyć grubość blachy, wystarczy poznać prędkość rozchodzenia się fal w badanej próbce oraz dokonać pomiaru różnicy częstotliwości, które odpowiadają kolejnym rezonansom.
Pomiar rur kotłowych
Zmniejszenie grubości ścianki w rurach kotłowych najczęściej jest spowodowane ich utlenianiem się. Aby precyzyjnie określić wszelkie zmiany grubości, wykorzystujemy technikę opartą na pomiarze czasu przejścia impulsów fal ultradźwiękowych transmitowanych przez głowice normalne. Przy dokonywaniu pomiarów wykorzystuje się zazwyczaj głowice fal podłużnych — silnie tłumione i o wysokich częstotliwościach. Szybkie wyznaczenie grubości warstw tlenków na stalowej rurze jest możliwe dzięki zastosowaniu bezkontaktowej rezonansowej techniki, która wykorzystuje fale poprzeczne aktywizowane za pomocą specjalnego przetwornika zaprojektowanego w technice EMAR.
Bezkontaktowa technika rezonansu daje możliwość wyznaczenia prędkości oraz współczynnika tłumienia, które są niezbędne dla prawidłowego pomiaru rur kotłowych. Badania UUT są obecnie prowadzone przez większość laboratoriów badań nieniszczących. W ofercie laboratoriów znajdziemy również tradycyjne badania inwazyjne oraz objętościowe, które nie przynoszą jednak tak dobrych rezultatów i mogą być prowadzone jedynie przy spełnieniu określonych warunków, np. obustronnego dostępu do konstrukcji. Pomiary grubości UTT są dużo bardziej precyzyjne i miarodajne.