Rozmieszczenie kotłowni w domu jednorodzinnym jest determinowane w dużym stopniu przepisami budowlanymi. Ogrzewanie budynku własnym źródłem ciepła powoduje potrzebę wygospodarowania miejsca na kotłownię. Najczęściej tego typu pomieszczenia są usytuowane na parterze lub w piwnicy.
Wymagania odnoszące się do kotłowni są zróżnicowane w zależności od rodzaju kotła. W przypadku modernizacji instalacji grzewczej oraz wymiany pieca na inny typ kotła może być konieczne wprowadzenie zmian konstrukcyjnych, w celu dostosowania kotłowni do wymagań wynikających z obowiązujących przepisów prawa budowlanego.
Kotły na paliwa gazowe
W domu jednorodzinnym zwykle stosuje się kotły o mocy cieplnej do 30 kW. Zgodnie z § 176 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Instrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie pomieszczenia (dalej jako: rozporządzenie), kotłownia, w której będzie umieszczony kocioł na paliwa gazowe musi spełniać trzy rodzaje wymagań:
– wymogi określone w Polskiej Normie dotyczącej kotłowni wbudowanych na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1,
– wymogi dotyczące maksymalne, łączne obciążenie cieplne przypadające na 1 m3 kubatury,
– wymogi określone w rozporządzeniu.
Powyższe powoduje, że osoba, która nie zajmuje się profesjonalnie projektowaniem budynków, nie jest w stanie zaprojektować odpowiedniej kotłowni, spełniającej wszelkie wymogi.
Kotły na paliwa gazowe o łącznej mocy cieplnej do 30 kW mogą być instalowane w pomieszczeniach, które nie są przeznaczone na stały pobyt ludzi oraz w pomieszczeniach technicznych. Kubatura kotłowni, w której znajduje się pomieszczenie z kotłem na paliwo gazowe o łącznej mocy cieplnej do 60 kW z otwartą komorą spalania, powinna wynosić 8 m3. W przypadku urządzeń z zamkniętą komorą spalania kubatura kotłowni nie powinna wynosić mniej niż 6,5 m3. Kotłownia na kocioł gazowy powinna posiadać wysokość co najmniej 2,2 m. Niemniej kotły gazowe opalane przez gaz płynny nie mogą znajdować się w piwnicy, ani w pomieszczeniu z zagłębieniami i studzienkami. Na ścianie zewnętrznej na poziomie podłogi powinien być umieszczony otwór, przez który w razie awarii pieca, gaz będzie swobodnie wydostawał się na zewnątrz budynku.
Kotły na paliwo stałe
Do paliw stałych należą m.in. węgiel, ekogroszek, pellet. Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych w piwnicy, albo na poziomie ogrzewanych pomieszczeń. Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 10 kW mogą być instalowane w pomieszczeniach o kubaturze posiadającej 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kotła, nie mniejszej niż 30 m3.
W pomieszczeniu, w którym zostanie zainstalowany kocioł na paliwo stałe powinien być zapewniony nawiew strumienia powietrza do prawidłowej pracy kotłów. Kotłownia powinna być wietrzona za pomocą wentylacji nawiewnej w postaci niezamykanego otworu o przekroju wynoszącym minimum 200 cm2 usytuowanym na wysokości do 1 m nad podłogą. Wymagany jest również otwór wywiewny w postaci kanału mającego wymiary co najmniej 14 x 14 cm, wyprowadzony ponad dach i wykonany z niepalnego materiału.
Dodatkowo, w podłodze kotłowni powinien zostać umieszczony wpust kanalizacyjny. Podłoga w kotłowni na paliwo stałe powinna być wykonana z niepalnego materiału. Kotłownia powinna mieć również okna, w tym z możliwością uchylenia, drzwi do kotłowni o szerokości min. 0,8 m. Drzwi powinny uchylać się na zewnątrz i posiadać klasę ogniową EI30.
Kotły na olej opałowy
Natomiast kotły na olej opałowy o mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mogą być instalowane tylko w pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi, w tym także w pomieszczeniach pomocniczych. W przypadku, gdy moc cieplna wynosi więcej niż 30 kW, wymagane jest wydzielone pomieszczenie techniczne, w piwnicy lub na parterze.
Kubatura kotłowni, w której zostanie umieszczony piec na olej opałowy powinna być określona indywidualnie. Niemniej według obowiązujących przepisów nie może być mniejsza niż 8 m3, a wysokość pomieszczenia nie powinna być mniejsza niż 2,2 m. Kotłownia powinna być odpowiednio wentylowana, stosownie do wymagań dla danego kotła na olej opałowy.
Przyjmuje się, że instalacja nawiewno – wewnętrzna powinna zapewnić dwu- lub trzykrotną wymianę powietrza na godzinę. Poza tym, w kotłowni wymagane jest zamontowanie otwieranego okna. Podłoga, ściany (do wys. 10 cm) i próg drzwi do kotłowni powinny posiadać odporność ogniową EI60, zaś drzwi powinny mieć odporność ogniową Ei30. Powinny być one również wodoszczelne.
Planowanie
Wybór kotła powinien być uwzględniony już na etapie projektowania budynku. W przypadku modernizacji ogrzewania w mieszkaniu konieczne może być przeprojektowanie pomieszczenia przeznaczonego na kotłownię. Niespełnienie wymagań związanych z kotłownią znacznie obniża poziom bezpieczeństwa użytkowania kotła.