Inwestycja budowlana oznacza konieczność spełnienia szeregu wymagań i warunków oraz zgromadzenie wielu potrzebnych dokumentów. Jednym z nich jest mapa geodezyjna czyli opracowanie, które zawiera przede wszystkim dane z ewidencji gruntów i budynków oraz informacje o ukształtowaniu, zagospodarowaniu oraz uzbrojeniu wybranego terenu lub działki. Budowa to jednak nie jedyna okoliczność, gdy potrzebna jest mapa geodezyjna. Dlatego w zależności od celu w jakim została wykonana, mapy podzielić można na kilka rodzajów.
Mapa geodezyjna – rodzaje
Mapa geodezyjna to opracowanie kartograficzne, które powstaje w oparciu o kopię mapy zasadniczej. Opracowanie zawiera przede wszystkim dane z ewidencji gruntów i budynków oraz informacje o ukształtowaniu, zagospodarowaniu oraz uzbrojeniu wybranego terenu lub działki. Dokument powstaje w wyniku pomiarów geodezyjnych w celu np. uzyskania pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego.
Mapę geodezyjną najczęściej wykorzystuje się w celach związanych z inwestycją budowlaną, ale nie tylko. Równie często mapki geodezyjne są załącznikiem do projektu architektoniczno-budowlanego, do wniosku o pozwolenie użytkowania lub pozwolenia na budowę oraz np. przy podziale nieruchomości lub scaleniu. Sporządzenie każdej mapy geodezyjnej poprzedzone jest wykonaniem odpowiednich pomiarów sytuacyjnych lub/i wysokościowych na danym terenie.
Rozróżnia się kilka rodzajów map geodezyjnych:
1. Mapa zasadnicza
Mapa zasadnicza to podstawowa mapa, baza wyjściowa dla innych map.To w oparciu o nią geodeci wykonują inne, szczegółowe mapy. Mapa zasadnicza, którą opracowuje się dla obszaru całego kraju, należy do Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego. Znajdują się na niej wszelkie informacje na temat rozmieszczenia budynków, gruntów, dróg i innych obiektów topograficznych oraz uzbrojenie terenu. Mapy zasadnicze służą przede wszystkim do planowania zagospodarowania przestrzennego, a ich prowadzeniem i aktualizacją zajmują się starostwa powiatowe. Z tym bywa jednak różnie i często treść mapy zasadniczej bywa nieaktualna.
2. Mapa ewidencyjna
Mapa ewidencyjna, zwana również katastralną, jest uzupełnieniem mapy zasadniczej i zawiera informacje o przebiegu granic działek oraz usytuowaniu budynków na określonym terenie. Mapę tworzy się na postawie bazy danych ewidencji gruntów i budynków (EGiB), zawartej w Państwowym Zasobie Geodezyjnym i Kartograficznym. Na podstawie mapy ewidencyjnej sporządza się mapy do celów projektowych, do celów prawnych oraz mapy podziałowe.
3. Mapa do celów projektowych, mapa sytuacyjno-wysokościowa
Mapa do celów projektowych, określana też jako mapa sytuacyjno-wysokościowa, to opracowanie kartograficzne, które powstaje na bazie mapy zasadniczej, ale zawiera dodatkowo pomiary poziome oraz pomiary pionowe – wysokościowe. Mapę dla działek ewidencyjnych opracowuje się zazwyczaj w skali 1:500. Mapa do celów projektowych jest niezbędna przy staraniach o pozwolenie na budowę domu lub przy składaniu wniosku o zmianę mpzp. Jej przygotowaniem zajmują się wyłącznie uprawnieni geodeci.
4. Mapa do celów prawnych
Mapę do celów prawnych tworzy się w przypadku sprzedaży lub podziału nieruchomości oraz scalania. Jest też potrzebna do założenia księgi wieczystej oraz do celów sądowych – stwierdzenia zasiedzenie, podziału spadku, zniesienia współwłasności czy ustalenia służebności.
Mapa, która powstaje w związku z podziałem nieruchomości, powinna zawierać obrysowane granice, oznaczenie i powierzchnię nieruchomości podlegającej podziałowi. Mapę do celów prawnych wykonuje się na bazie mapy zasadniczej, a jeśli taka nie jest założona dla działki, to na bazie mapy ewidencyjnej. Jej przygotowaniem zajmują się wyłącznie uprawnieni geodeci.
5. Mapa inwentaryzacyjna
Mapę inwentaryzacyjną wykonuje się na wniosek inwestora, po zakończeniu kolejnego etapu budowylub po zakończeniu całości budowy. Mapa inwentaryzacyjna niezbędna jest również do zgłoszenia budynku do użytkowania oraz po wykonaniu przyłączy uzbrojenia działki.
Na każdej mapie geodezyjnej, niezależnie od jej rodzaju, poza skalą powinny znaleźć się:
– symbole kartograficzne określające obiekty budowlane i elementy przyrody ożywionej i nieożywionej,
– nazwa mapy (mapa do celów projektowych, mapa do celów prawnych),
– godło,
– geodezyjny układ odniesienia,
– siatka kwadratów,
– lokalizacja obszaru uwzględniająca podział administracyjny.
– granice działki ewidencyjnej oraz otoczenie w sąsiedztwie do 30 m w każdą stronę
– legenda służąca odczytaniu naniesionych symboli
Mapy online
Mapy tematyczne, dzięki którym w prosty sposób zlokalizować można dowolną działkę na obszarze całego kraju, znajdują się na stronach bezpłatnego Geoportalu Krajowego Na Mapie. Znaleźć tu można numer działki, jej dokładny identyfikator, obręb ewidencyjny oraz dane o jej sąsiedztwie.
Z kolei Portal OnGeo za darmo dostarczy szczegółowych informacji pod kątem zagrożeń i uciążliwości określonej działki lub terenu. Czytelną mapę tematyczną uzyskać można za pośrednictwem płatnej usługi portalu – Raporty o Terenie
Cena, ważność
Cena za mapę może różnić się w różnych regionach kraju i jest uzależniona od corocznych podwyżek cen materiałów i usług. Cenę za udostępnianie materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego ustala się corocznie na podstawie obwieszczenia ministra rozwoju, pracy i technologii w sprawie ogłoszenia obowiązujących stawek opłat za udostępnianie materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
Jak dotąd nie określono prawnie terminu ważności mapy geodezyjnej. Przyjmuje się więc zasadę, że mapa jest ważna tak długo, jak długo odzwierciedla rzeczywisty stan na danym terenie. Niektóre źródła podają jednak, że aktualność mapy inwentaryzacyjnej wynosi 3 miesiące od daty jej wydania.
Prawo
Przepisy dotyczące tworzenia map geodezyjnych zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 18 sierpnia 2020 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U.2020.0.1429). Mapa geodezyjna zawiera przede wszystkim skalę mapy, która jest uzależniona jest od stopnia zurbanizowania terenu. Dla działek budowlanych oraz terenów silnie zurbanizowanych, sporządza się ją w skali 1:500. Dla terenów średnio zurbanizowanych generuje się mapę ewidencyjną w skali 1:1000 lub 1:2000, a dla terenów nisko zurbanizowanych, rolnych i leśnych – w skali 1:5000.
Tekst: Dorota Filip