Wszelkie badania sondażowe potwierdzają, że wśród najważniejszych wartości cenionych przez respondentów mieszkanie plasuje się na jednym z pierwszych miejsc. Jest utożsamiane z osiągnięciem stabilizacji, spokojem, bezpieczeństwem, rodziną. Niestety, nadal znacznej części polskiego społeczeństwa nie tylko nie stać na kupno wymarzonego mieszkania, ale nawet na wynajem. Dotyczy to najczęściej młodych osób, którzy są na dorobki i zakładają rodziny. Ważne są wszelkie inicjatywy, które pomagają przynajmniej wynająć pierwsze mieszkanie. Do takich inicjatyw, programów zalicza się społeczne agencje najmu, które są w naszym kraju nową inicjatywą, a na świecie funkcjonują przynajmniej od dwudziestu lat.
Społeczne agencje najmu – podstawa prawna
W Polsce coraz większą popularnością cieszą się mieszkania na wynajem długoterminowy. O ile jeszcze kilka lat temu priorytetem było kupno własnego mieszkania, to obecnie, podobnie jak na Zachodzie Europy, poszukiwane są mieszkania na wynajem. Co prawda pandemia COVID-19 znacznie namieszała na rynku wynajmu, ale powoli sytuacja się stabilizuje. Statystyki mówią, że rynek wynajmu mieszkań to od 600 tys. do 1,2 mln oferowanych lokali. Niestety, dla wielu są one niedostępne ze względu na koszty. Odpowiedzią na te problemy mają być społeczne agencje wynajmu mieszkań, które będą pośrednikiem między właścicielami mieszkań, a osobami fizycznymi, nie mającymi możliwości wynajmu mieszkań na zasadach komercyjnych. Agencje zostały powołane do życia na mocy nowelizacji ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, uchwalonej przez polski sejm w czerwcu 2021 roku.
Społeczne agencje najmu (SAN) – cel działania
W myśl nowelizacji ustawy, SAN będą się zajmowały pozyskiwaniem od osób fizycznych mieszkań, z przeznaczeniem ich na wynajem społeczny. Właścicielom gwarantują najem długoterminowy z gwarancją wypłaty czynszu. Celem działania jest rozwój rynku mieszkań na wynajem, który jest bardzo popularny w Europie Zachodniej oraz zwiększenie puli mieszkań dla osób i rodzin o niższych dochodach. Agencje mają również za zadanie wspierać gminy w realizacji polityki mieszkaniowej. Każda gmina posiada z reguły zbyt małą ilość mieszkań komunalnych w stosunku do potrzeb mieszkańców. Działalność agencji umożliwi stworzenie ciekawej alternatywy dla budownictwa komunalnego.
SAN – zasady działania
Agencje są podmiotami, które mogą być prowadzone przez stowarzyszenia, spółki, spółdzielnie socjalne, jeżeli tylko podpiszą na terenie konkretnej gminy umowę o współpracy. Same gminy mogą też tworzyć spółki gminne. W zamyśle ustawodawców agencje będą dzierżawiły od zainteresowanych właścicieli mieszkania, a w zamian zaoferują gwarancję terminowego opłacania czynszów, długoterminowego użytkowania i utrzymania lokalu w należytym stanie technicznym. Dzierżawa lokali będzie zwolniona z podatku VAT. Te profity mogą skłonić właścicieli do obniżenia stawek wynajmu poniżej kwot komercyjnych. To pozwoli na wynajem mieszkań osobom i rodzinom o niższym statusie materialnym. Dodatkowo najemcy mogą ubiegać się o dopłaty do czynszu w ramach programu Mieszkanie na Start. Oczywiście dotyczy to tych najemców, którzy dzierżawią mieszkanie od społecznych agencji najmu.
Społeczna Agencja Najmu – umowa z gminą
Społeczna agencja najmu jest podmiotem, który dzierżawi mieszkania i jednorodzinne budynki mieszkalne od właścicieli, a następnie wynajmuje je osobom fizycznym wskazanym przez gminę. Osoby wynajmujące muszą spełniać kryteria określone w specjalnej uchwale rady gminy. Agencja są spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, ewentualnie spółką akcyjną, która, aby prowadzić działalność na terenie gminy, musi zawrzeć z nią umowę na pięć lat, z możliwością przedłużenia jej na kolejnych pięć. Gmina lub gminy dysponują ponad 50% głosów na zgromadzeniu wspólników, walnym zgromadzeniu spółki. W umowie podpisanej przez spółkę i gminę powinna być podana ilość dostępnych lokali mieszkalnych, zasady współpracy, zasady współfinansowania przez gminę działalności agencji, określenie odpowiedzialności za ewentualne zniszczenie lokali lub nieuregulowane należności. Dochody społecznej agencji muszą być w całości przeznaczane na statusową działalność agencji.
Społeczne agencje najmu są znane w krajach zachodnich, w Polsce są nowością. Pomysłodawcy mają nadzieję, że wspomogą gminy, które mają problemy z kolejką chętnych do mieszkań komunalnych lub oczekujących na wynajem mieszkania gminnego. Na razie jest za wcześnie, by mówić o efektach znowelizowanej ustawy.
Artykuł sponsorowany