Każdy, kto zaangażował się w budowę swojego domu chce, aby wszystko przebiegło sprawnie i bez większych niespodzianek i zaskoczenia. Dlatego warto zgłębić jak najwięcej aspektów, nawet jeśli nie zajmujemy się tym na co dzień, tak aby wiedzieć, do czego potrzebne są pewne elementy konstrukcyjne i jaki mają wpływ na całość.
Co to jest dylatacja?
Jednym z kluczowych pojęć na etapie pojawiania się konstrukcji budynku jest właśnie dylatacja. W skrócie jest to specjalna szczelina, którą należy wykonać w danej konstrukcji lub budynku. Wówczas po jej lewej oraz prawej stronie pojawiają się elementy, służące do przenoszenia pojawiających się w przyszłości odkształceń, obciążeń i przesunięć. Dylatacja najczęściej wykonywana jest na elementach betonowych.
Wykonuje się wówczas następujące czynności:
- nacinanie szczelin skurczowych w świeżym betonie lub w dostatecznie stwardniałym betonie, zwykle za pomocą noża wibracyjnego
- poszerzanie i fazowanie dylatacji bruzdownicą
- układanie sznura dylatacyjnego lub innego wypełnienia
- gruntowanie dylatacji
- nakładanie masy dylatacyjnej
Wypełnienie szczeliny wykonuje się ze styropianu lub ze sznura z liny budowlanej. Taki sznur jest dodatkowo zabezpieczony materiałem izolacyjnym. Zdarza się, że wypełnienie powstaje ze sznura z pianki polipropylenowej. Całość należy precyzyjnie ukryć, wykorzystując do tego specjalne taśmy maskujące lub nakładając poliuretanowy uszczelniacz.
Dylatacje wykonuje się biorąc pod uwagę czynniki, które wpływają na konstrukcję budynku. Należą do nich m.in. obciążenia, warunki gruntowe, natężenie promieniowania słonecznego, prędkość wiatru, wilgotność i temperatura. Dzięki specjalnie wykonanym szczelinom budynek staje się bardziej elastyczny a tym samym odporny na działanie czynników zewnętrznych. Bardzo często stosuje się je również w przypadku dobudowywanych pomieszczeń do istniejących już obiektów.
Estetyka
Jest to ważny element nie tylko ze względu na konstrukcje, ale także ze względu na efekt wizualny. Dzięki temu zabiegowi można uniknąć pęknięć lub wybrzuszeń pojawiających się na płytkach. Co ważniejsze, dylatacja jest kluczowa przy wylewce. Bez wykonania szczeliny, na wylewce pojawią się pęknięcia, ponieważ jej konsystencja coraz bardziej się kurczy. Zawsze wylewkę należy dylatacją oddzielić od ścian oraz innych elementów konstrukcyjnych.
Dylatacja ścian
Nie można zapomnieć także o dylatacji ścian, kiedy są one naprawdę długie. Nie wykonanie szczelin będzie skutkowało pojawieniem się rys i pęknięć. Jest to niezwykle istotna sprawa w przypadku domów bliźniaczych i szeregówek. Ściany pomiędzy obiektami powinny być podwójne, ze względu na to, że każda z nich pracuje niezależnie i przenosi obciążenia tylko z jednej części. Należy pamiętać, aby szczelin nie zakryć ociepleniem i tynkiem. Warstwa wykończeniowa nie będzie w stanie przenieść naprężeń spowodowanych odkształceniami ścian obydwu części.
Na jakich elementach konstrukcji wykonuje się szczeliny skurczowe?
- na fundamentach
- na wylewce
- w ścianach
- wokół słupów
- między ścianą działową a stropem
- między ścianą a sufitem
- między kominem a stropem lub dachem
- na tarasie
- między instalacją a budynkiem
Wypełnianie dylatacji
Nie tylko sama szczelina jest istotna podczas wykonywania dylatacji. Jednym z najczęstszych błędów jest nieuzupełnienie wykonanych szczelin, co prowadzi do powstawania pęknięć właśnie w tym obszarze i wykruszania się betonu. Należy dobrać odpowiednie wypełnienie na przykład z żywicy poliuretanowej, sznura lub styropianu oraz nałożyć na całość listwę maskującą, lub specjalnie do tego przeznaczoną masę dylatacyjną.