Technik chłodnictwa i klimatyzacji to nowy zawód, który od roku szkolnego 2015/2016 można będzie zdobyć w wybranych technikach.
Poniżej prezentujemy kompetencje absolwentów tego kierunku, oraz program nauki zawodu.
1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
1) montowania i uruchamiania instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych;
2) oceniania stanu technicznego instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych;
3) obsługi i konserwacji instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych;
4) naprawy oraz modernizacji instalacji i urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych;
5) organizowania prac związanych z montażem i eksploatacją instalacji oraz urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.
2. EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:
1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:
1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:
1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
3) analizuje iinterpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:
1) przestrzega zasad kultury i etyki;
2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
3) przewiduje skutki podejmowanych działań;
4) jest otwarty na zmiany;
5) potrafi radzić sobie ze stresem;
6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
7) przestrzega tajemnicy zawodowej;
8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
9) potrafi negocjować warunki porozumień;
10) współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:
1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
6) komunikuje się ze współpracownikami.
2) Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru elektryczno-elektronicznego, stanowiące podbudowę dokształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(E.a), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia budowlanego,stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(B.m) oraz efekty kształcenia wspólne 3 dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(M.a);
PKZ (E.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach:
monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego,technik chłodnictwa i klimatyzacji
Uczeń:
1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki;
2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym;
3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym;
4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = Asin(ωt+φ);
5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych;
6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne;
7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych;
8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych;
10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych;
11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej;
12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej;
13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych;
14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych;
15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych;
16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów;
17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie;
18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(B.m) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji
Uczeń:
1) rozpoznaje rodzaje, elementy oraz konstrukcje obiektów budowlanych;
2) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości;
3) wykonuje podstawowe obliczenia statyczne i wytrzymałościowe;
4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz określa ich funkcje;
5) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze;
6) rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej obiektów budowlanych;
7) określa wymagania dotyczące parametrów powietrza w różnych rodzajach pomieszczeń;
8) określa procesy termodynamiczne płynów i powietrza wilgotnego;
9) rozpoznaje rodzaje czynników chłodniczych, olejów i nośników ciepła stosowanych w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych oraz określa ich właściwości;
10) określa wpływ procesu chłodzenia i zmrażania na jakość przechowywanych materiałów;
11) przestrzega zasad transportu, przechowywania oraz gospodarki czynnikami chłodniczy mi;
12) określa wpływ czynników chłodniczych na środowisko;
13) przestrzega przepisów prawa dotyczących stosowania, odzysku, regeneracji i obrotu czynnikami chłodniczymi;
14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technikhutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler, technik chłodnictwa i klimatyzacji.
Uczeń:
1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego;
2) sporządza szkice części maszyn;
3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych;
4) rozróżnia części maszyn i urządzeń;
5) rozróżnia rodzaje połączeń;
6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań;
7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;
8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego;
9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów;
10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją;
11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń;
12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej;
13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;
14) wykonuje pomiary warsztatowe;
15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac;
16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń;
17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;
18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
3) Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik chłodnictwa i klimatyzacji opisane w części II:
E.28. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych
1.Montaż instalacji i urządzeń chłodniczych
Uczeń:
1) rozpoznaje elementy instalacji chłodniczych oraz określa ich funkcje;
2) rozpoznaje rodzaje urządzeń chłodniczych oraz określa ich zastosowanie;
3) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji chłodniczych;
4) posługuje się dokumentacją techniczną oraz instrukcjami obsługi urządzeń i instalacji chłodniczych;
5) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych;
6) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych;
7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji i urządzeń chłodniczych;
8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji i urządzeń chłodniczych;
9) wykonuje montaż elementów instalacji chłodniczych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu;
10) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach chłodniczych;
11) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji chłodniczych;
12) wykonuje próby szczelności instalacji chłodniczych;
13) wykonuje izolacje antykorozyjne, termiczne, przeciwwilgociowe i przeciwdrganiowe instalacji i urządzeń chłodniczych;
14) wykonuje czynności związane z napełnianiem instalacji chłodniczych;
15) wykonuje czynności związane z uruchomieniem i regulacją instalacji chłodniczych;
16) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji chłodniczych;
17) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji chłodniczych;
18) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji chłodniczych.
2. Eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych
Uczeń:
1) posługuje się instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń chłodniczych;
2) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji chłodniczych;
3) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych;
4) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji chłodniczych;
5) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji chłodniczych;
6) dobiera narzędzia i przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń chłodniczych;
7) przeprowadza regulację instalacji chłodniczych;
8) organizuje oraz wykonuje prace związane z konserwacją instalacji i urządzeń chłodniczych;
9) prowadzi dokumentację związaną z eksploatacją instalacji i urządzeń chłodniczych;
10) rozpoznaje procesy technologiczne związane z zamrażaniem i przechowywaniem żywności oraz innych materiałów;
11) rozpoznaje zagrożenia związane z wyciekiem czynników chłodniczych oraz stosuje sposoby zapobiegania;
12) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych.
3. Naprawa urządzeń i instalacji chłodniczych
Uczeń:
1) określa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych;
2) planuje czynności związane z demontażem urządzeń i instalacji chłodniczych;
3) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji chłodniczych;
4) kalkuluje koszty naprawy urządzeń i instalacji chłodniczych;
5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów maszyn i urządzeń chłodniczych;
6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych;
7) usuwa przyczyny awarii urządzeń i instalacji chłodniczych;
8) wykonuje próby szczelności i nstalacji chłodniczych po wykonanej naprawie;
9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji chłodniczych po naprawie;
10) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji chłodniczych;
11) wykonuje czynności związane z wymianą czynników i olejów chłodniczych;
12) ocenia stan izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych;
13) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji ochronnych stosowanych w urządzeniach i instalacjach chłodniczych.
E.29. Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych
1. Montaż urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych
Uczeń:
1) rozpoznaje elementy instalacji klimatyzacyjnych i określa ich funkcje;
2) rozpoznaje rodzaje urządzeń klimatyzacyjnych i określa ich zastosowanie;
3) rozpoznaje rodzaje pomp ciepła oraz określa ich funkcje i zasady działania;
4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji klimatyzacyjnych;
5) określa zasady montażu instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
6) posługuje się dokumentacją techniczną instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
7) dobiera materiały, narzędzia i przyrządy pomiarowe do montażu urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
8) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
9) organizuje prace związane z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła;
10)wyznacza trasę prowadzenia przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji;
11) wykonuje montaż przewodów i urządzeń klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych oraz środkach transportu;
12) wykonuje montaż instalacji chłodniczych, pomp ciepła, wodnych, parowych i kanalizacyjnych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych;
13) montuje układy zasilania, sterowania i zabezpieczeń elektrycznych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych;
14) wykonuje izolacje termiczne, akustyczne, przeciwdrganiowe i przeciwwilgociowe instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
15) ocenia jakość prac związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
16) wykonuje czynności związane z uruchomieniem oraz regulacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
17) wykonuje pomiary parametrów pracy urządzeń oraz instalacji klimatyzacyjnych;
18) wykonuje obmiar robót związanych z montażem instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
19) przestrzega zasad odbioru technicznego instalacji klimatyzacyjnych.
2. Eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych
Uczeń:
1) posługuje się instrukcjami obsługi instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych pomp ciepła;
2) wykonuje czynności związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
3) planuje przeglądy techniczne urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
4) kontroluje stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
5) kontroluje parametry pracy urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
6) korzysta z systemów monitoringu oraz automatycznego przesyłania danych dotyczących parametrów pracy instalacji klimatyzacyjnych;
7) dobiera materiały eksploatacyjne, narzędzia oraz przyrządy do pomiaru parametrów technicznych urządzeń klimatyzacyjnych;
8) przeprowadza regulację instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
9) wykonuje czynności związane z konserwacją urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła;
10) przestrzega zasad odzyskiwania, uzdatniania lub utylizacji czynników i olejów chłodniczych stosowanych w klimatyzacji;
11) prowadzi dokumentację związaną z eksploatacją i konserwacją instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych.
3. Naprawa urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych
Uczeń:
1) rozpoznaje przyczyny awarii urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
2) ocenia stan techniczny urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
3) organizuje prace związane z demontażem urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła;
4) kalkuluje koszty napraw urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych;
5) dobiera materiały i narzędzia do naprawy lub wymiany uszkodzonych elementów instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
6) wykonuje czynności związane z opróżnianiem i napełnianiem instalacji chłodniczych oraz pomp ciepła stosowanych w klimatyzacji;
7) usuwa przyczyny awarii instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych;
8) wykonuje próby szczelności instalacji po wykonanej naprawie;
9) wykonuje czynności związane z uruchomieniem instalacji klimatyzacyjnych po naprawie;
10) wykonuje czynności związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów izolacji stosowanych w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych;
11) prowadzi dokumentację związaną z naprawą instalacji klimatyzacyjnych;
12) rozpoznaje zagrożenia związane z obsługą urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych oraz stosuje sposoby zapobiegania.