Jaki materiał wybrać?
Jakie narzędzia przygotować? Jakie są kolejne kroki przy układaniu kostki brukowej? Te i podobne pytania zadają sobie wszyscy, którzy stanęli przed wyzwaniem, jakim jest położenie kostki brukowej. Oczywiście najłatwiejszym sposobem jest wynajęcie fachowców, którzy przygotują projekt i podejmą się wykonania zadania. Dobrych ekip, dla których układanie kostki brukowej jest prostym zleceniem, jest dużo. Warto jednak znać podstawowe zasady obowiązujące przy budowaniu podjazdów, ścieżek, tarasów z kostki brukowej, by kontrolować poczynania ekipy budowlanej i otrzymać w efekcie inwestycję, która posłuży nam przez lata.
Jaką kostkę brukową wybrać?
Kostka brukowa jest obecnie materiałem najchętniej wykorzystywanym do wykonania alejek, podjazdów, ścieżek, tarasów. Jest trwała, stabilna, odporna na uszkodzenia mechaniczne, do tego estetyczna i stosunkowo tania – w porównaniu do innych materiałów służących do wykończenia stałych elementów architektury. W ofercie marketów i składów budowlanych możemy znaleźć kostki brukowe o różnych grubościach, kształtach, a nawet kolorach. Najpopularniejsze są kostki o grubościach: 4, 6, 8 i 10 cm. Te najcieńsze (4 cm) nadają się do budowy ścieżek i tarasów, po których będzie się jedynie chodzić. Przy budowie podjazdów do garaży warto wybrać kostkę o grubości 6 lub nawet 8 cm. W przypadku nawierzchni, po których będą się poruszać samochody ciężarowe lub których obciążenie będzie duże, konieczne będzie położenie kostki o grubości 10 cm. Różnorodna kolorystyka i kształty kostki pozwalają na stworzenie niepowtarzalnych estetycznych kompozycji. W końcu nawierzchnia powinna być nie tylko praktyczna, ale i ładna.
Parametry techniczne
Parametry techniczne mogą się nieco różnić w zależności od producenta i konkretnego produktu. Niemniej jednak, istnieje kilka standardowych parametrów, które są powszechnie stosowane w branży. Oto kilka z nich:
- Wymiary: Kostki brukowe w Polsce często mają standardowe wymiary, takie jak:
Kwadratowe: np. 8 cm x 8 cm, 10 cm x 10 cm, 12 cm x 12 cm
Prostokątne: np. 20 cm x 10 cm, 22 cm x 11 cm, 24 cm x 12 cm
Sześciokątne: np. 10 cm x 10 cm x 6 cm, 14 cm x 14 cm x 6 cm - Wytrzymałość: Wytrzymałość kostek brukowych jest określana na podstawie klasy obciążenia, zwykle oznaczanej literą „R” (od Resistance) oraz odpowiednią liczbą. Na przykład R60 oznacza, że kostka jest przystosowana do obciążeń o wartości 60 MPa.
- Ścieralność: Ścieralność kostek brukowych jest mierzona w milimetrach i określa, jak mocno materiał się zużywa podczas użytkowania. Im mniejsza wartość ścieralności, tym bardziej trwała jest kostka. Przykładowo, kostki brukowe o ścieralności 3-4 mm są uważane za trwałe.
- Nasiąkliwość: Nasiąkliwość kostki brukowej jest wyrażana w procentach i określa zdolność materiału do absorbowania wody. Im niższa wartość nasiąkliwości, tym bardziej odporna jest kostka na działanie mrozów i zmiany temperatury. W przypadku kostek brukowych o nasiąkliwości poniżej 6%, uważa się, że są one mało nasiąkliwe.
- Współczynnik chropowatości: Współczynnik chropowatości (COF – Coefficient of Friction) mierzy, jak dobrze kostka brukowa zapewnia przyczepność na mokrej powierzchni. Wartość współczynnika chropowatości powinna być odpowiednio wysoka, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom.Ważne jest, aby zapoznać się z parametrami technicznymi konkretnych produktów dostępnych na rynku i skonsultować się z producentem lub specjalistą przed podjęciem ostatecznej decyzji.
Kolejność czynności
Układanie kostki brukowej należy rozpocząć od przygotowania projektu. To na jego podstawie będą wyznaczone granice układanej nawierzchni za pomocą palików i przeciągniętego sznurka. Na wyznaczonym terenie trzeba usunąć warstwę ziemi na głębokości 30-50 cm. Tam, gdzie będą krawężniki, wykop powinien być pogłębiony. Całość należy starannie oczyścić z kamieni, korzeni i pozostałości roślin. Wykop będzie wyrównany i wysypany ok. dziesięciocentymetrową warstwą piasku. Na tym etapie budowy, należy pamiętać o wyprofilowaniu podłoża. Aby zbudowana powierzchnia była trwała, potrzebne jest odpowiednie podłoże. Jego grubość i rodzaj układanej kostki zależą od obciążeń, którym będzie poddana powierzchnia. W przypadku zwykłego ruchu pieszego wystarczy, by podbudowa miała do 20 cm. Jeśli na danym terenie obciążenie będzie związane z ruchem pojazdów mechanicznych powinna dochodzić nawet do 40 cm. Gwarancją stabilności kostki jest odpowiednie wykonanie spoin. Powinny być równe i mieć szerokość od 3 do 5 mm. Ważne, by były szczelnie wypełnione piaskiem. Tylko wtedy mamy pewność, że układanie kostki brukowej skończy się sukcesem. Piasek między szczelinami osadza się przez kilka dni. Nie powinno się, porządkując ułożoną nawierzchnię, usuwać z niego pozostałego piasku. Po kilu dniach sam osiądzie w szczelinach. Dzięki temu unikniemy przesuwania się kostek.
Różnice w odcieniu
Poszczególne partie kostki brukowej mogą się miedzy sobą delikatnie różnić, jeśli chodzi o odcień. To naturalne zjawisko, bo barwiąc kostkę producenci korzystają z naturalnych pigmentów. Jednocześnie, aby osiągnąć wymagany efekt estetyczny, dobrze jest, układając kostkę, korzystać z materiału pochodzącego z różnych palet. Wtedy zabarwienie powierzchni będzie równomierne i między kostkami nie będzie wyraźnych różnic kolorystycznych.
Układanie kostki brukowej – o tym warto pamiętać
Kostka brukowa ma służyć nam przez lata. Tak będzie, jeśli podczas budowy nie zostaną popełnione błędy. Na co zwrócić uwagę? Budowa powierzchni brukowej zaczyna się od planu. Jeśli nie zaplanuje się jej układu, podczas pracy może dojść do nadmiernego nieestetycznego cięcia kostki, co w efekcie nie będzie wyglądać ładnie. Układanie kostki brukowej to nie tylko sam materiał, ale i spoiny. Zbyt wąskie spoiny mogą prowadzić do pękania materiału, pod wpływem nadmiernych obciążeń. Natomiast w przypadku spoin za szerokich może dojść do osiadania i pękania poszczególnych kostek. Podłoże z kostki brukowej powinno stanowić jednolitą powierzchnię, w której kostki „współpracują” ze sobą. Po zakończeniu prac warto zabezpieczyć kostkę specjalnymi preparatami do impregnacji. Ich zadaniem jest ochrona przed zabrudzeniami i niszczycielskim działaniem wody.Układanie kostki brukowej nie jest trudne. Jeśli jednak nie znamy prawidłowych metod układania i nie wiemy co zrobić, by wytrzymała różne obciążenia, lepiej zadanie powierzyć dobrej firmie
Bogumiła Pierzchanowska
Fot. Buszrem