Poznaliśmy stawkę opłaty OZE na rok 2023. Tym razem została ona ustalona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na poziomie 0 zł. Przyczyniła się do tego korzystna sytuacja rynkowa, w tym przede wszystkim kształtowanie się indeksu TGeBase na Towarowej Giełdzie Energii.
Opłata OZE – umocowanie prawne
Stawka opłaty OZE została wprowadzona na mocy przyjętej w 2015 roku ustawy o odnawialnych źródłach energii. Jest ona ujmowana na rachunkach za energię elektryczną. Celem jej wprowadzenia było wsparcie wytwarzania w Polsce energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Planowane jest również wspieranie w ten sposób wytwarzanie tej energii przez morskie farmy wiatrowe.
Przepisy dotyczące stawki OZE, jak i sposobu jej obliczania zostały zawarte we wspomnianej powyżej ustawie. Z definicyjnego punktu widzenia istotny jest tutaj artykuł 96, który stanowi, że Operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego pobiera opłatę, zwaną dalej „opłatą OZE”, związaną z zapewnieniem dostępności energii ze źródeł odnawialnych w krajowym systemie elektroenergetycznym. Uzyskane w ten sposób środki przeznacza się na pokrycie ujemnego salda, którego znaczenie zostanie dokładniej przedstawione w dalszej części artykułu.
Stawka opłaty OZE na dany rok jest ustalana i ogłaszana w oparciu o artykuł 98 ustawy o odnawialnych źródłach energii. Informacja o jej wysokości w kolejnym roku kalendarzowym jest publikowana przez Prezesa URE w Biuletynie Informacji Publicznej URE do 30 listopada, przy czym ustala się ją z dokładnością do 1 grosza za MWh. W określonych sytuacjach Prezes URE dysponuje również możliwością zmiany tej stawki, jednakże sytuacja taka nie może mieć miejsca częściej, niż raz w ciągu danego roku.
Jaki jest cel funkcjonowania opłaty OZE?
Wytłumaczenie istoty opłaty OZE należy zacząć od organizowanych przez Prezesa URE aukcji OZE, w kontekście których wytwórcy tzw. zielonej energii konkurują ze sobą. Ten z nich, który wygra taką aukcję otrzymuje jednocześnie gwarancję, że wytworzona przez nich energia elektryczna zostanie zakupiona po zaoferowanej przez niego cenie. Może się jednak zdarzyć, że z powodu sytuacji na rynku energia zostanie sprzedana po niższej cenie. I wyrównaniu tej właśnie różnicy, pokryciu tego ujemnego salda, służy opłata OZE. W takiej bowiem sytuacji powstała różnica jest pokrywana przez dysponenta opłaty OZE, czyli Zarządcę Rozliczeń.
Wysokość stawki opłaty OZE w 2023 roku i aktualna sytuacja rynkowa
Na wysokość opłaty OZE w danym roku wpływ ma przede wszystkim indeks TGeBASE na Towarowej Giełdzie Energii. Jak wyjaśnia strona Urzędu Regulacji Energetyki „Wskaźnik TGeBase notowany na Towarowej Giełdzie Energii stanowi średnią arytmetyczną ze średnich ważonych cen godzinowych danej doby dostawy (od 00:00 do 24:00), kalkulowanych na podstawie wszystkich kontraktów godzinowych, blokowych i weekendowych”.
W ostatnim czasie ceny energii kształtowały się na nim na tyle korzystnie, że przekraczały one nie tylko ceny ofertowe, ale również referencyjne. Te ostatnie określane są w rozporządzeniu przez ministra właściwego ds. energetyki. Są to ceny maksymalne, za jakie wytworzona ze źródeł odnawialnych energia może zostać w danym roku sprzedana na aukcjach OZE. Aktualnie mamy zatem do czynienia z dodatnim saldem.
Zerowa stawka opłaty OZE będzie obowiązywać na poziomie zerowym po raz pierwszy od trzech lat. W roku 2022 wynosiła ona 90 groszy, natomiast w roku 2021 – 2 zł 20 gr. Wcześniej od roku 2018 do 2020 stawka ta również wynosiła 0 zł. Najwyższa zaś była w roku 2017, kiedy to wynosiła 3 zł 70 gr. Natomiast w pierwszym, niepełnym roku obowiązywania tej opłaty (od lipca do grudnia 2016 roku) stawka opłaty OZE została ustalona na 2 zł 51 gr.
Źródła: Ustawa o odnawialnych źródłach energii, strona Urzędu Regulacji Energetyki, biznes.pap.pl.
Tekst: Herbert Gnaś
Fot. Greenpeace Polska, flickr.com