Budowa obiektu budowlanego wbrew postanowieniom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako przesłanka wstrzymania robót budowlanych.
Stosownie do art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego, organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych w sposób istotnie odbiegający od warunków określonych m.in. w przepisach. Posłużenie się wyrazem przepisy sugeruje, iż intencją prawodawcy było szerokie potraktowanie naruszeń ogólnie pojętego prawa budowlanego jako faktycznej podstawy wydania przez organ nadzoru budowlanego postanowienia o wstrzymaniu prowadzenia robót budowlanych. Choć na pierwszy rzut oka problem wydaje się teoretyczny, już kilkukrotnie zakres przepisów, o których mowa w przywołanym uprzednio art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego, był przedmiotem rozważań sądów administracyjnych.
Na kanwie wątpliwości formułowanych wokół art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego wykrystalizowały się sprawy, w których organy nadzoru budowlanego stwierdzały prowadzenie robót budowlanych wprawdzie w zgodzie z pozwoleniem na budowę albo ze zgłoszeniem, od którego nie wniesiono sprzeciwu, i w zgodzie z przepisami techniczno-budowlanymi, natomiast wbrew postanowieniom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Na tle ogólnie zarysowanego stanu faktycznego powstał spór, czy ewentualna niezgodność wykonywanych robót budowlanych z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowi podstawę faktyczną do wydania postanowienia o wstrzymaniu robót budowlanych. Innymi słowy, czy w zakresie przepisów wskazanych w art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego mieszczą się również postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W wyroku z dn. 17.05.2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w sprawie o sygn. akt: II SA/Sz 1399/17 stwierdził definitywnie: Pod pojęciem przepisów prawa wskazanych w art. 50 ust. 1 pkt 4 p.b. należy rozumieć także postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (…) Celem postępowania toczącego się na podstawie art. 50 i 51 p.b. jest doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem, co należy rozumieć jako stan, w którym roboty budowlane nie będą pozostawały w kolizji z przepisami prawa, w szczególności prawa budowlanego szeroko rozumianego. Zauważyć wypada, że pojęcia „do stanu zgodnego z prawem” nie można ograniczyć do przepisów techniczno budowlanych.
Tożsamy pogląd wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dn. 28.03.2012 r., wydanym w sygn. akt: II SA/Gd 92/12, w którym czytamy: Przez przepisy prawa wskazane w art. 50 ust. 1 pkt 4 p.b. rozumie się także postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W kontekście przywołanego już kilkukrotnie art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego wypowiedział się również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dn. 30.01.2020 r., wydanym w sprawie o sygn. akt: II OSK 696/18, stwierdzając: Stan zgodności z prawem (…) oznacza nie tylko zgodność z przepisami prawa administracyjnego materialnego z zakresu prawa budowlanego, ale również zgodność z przepisami określającymi ład przestrzenny na danym terenie. Do przepisów tych zalicza się ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Szerszą analizę znaczenia postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przeprowadził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dn. 10.09.2019 r., wydanym w sprawie o sygn. akt: II OSK 3516/18. Mianowicie, NSA podkreślił, że w świetle art. 87 ust. 2 Konstytucji RP plan miejscowy jest przepisem obowiązującego prawa na obszarze działania organu, który go ustanowił.
Prowadząc roboty budowlane, jest koniecznym zainteresować się kwestią ich zgodności również z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – częstokroć traktowanymi marginalnie przez nieprofesjonalnych (niezawodowych) inwestorów.
prawnik/aplikant radcowski Miłosz Bagiński-Żyta
Artykuł sponsorowany