Wykonanie nasypu a prawo budowlane – czym jest budowla ziemna i kiedy wymaga uzyskania pozwolenia?
Nasyp jest jedną z form budowli ziemnych, które podlegają reżimowi prawa budowlanego. Podstawowym tworzywem budowli ziemnej jest grunt. Pomimo tego budowle ziemne nie zostały całkowicie zwolnione z obowiązku zgłoszenia i uzyskania pozwolenia na budowę.
Wykonanie wysokich nasypów powoduje ryzyko osunięcia się gruntu tworzącego konstrukcję. Do osunięcia się gruntu może dojść w następstwie osiadania gruntu i działania wód opadowych. Najczęściej nasypy są wykonywane z gruntów żwirowy, piaszczystych i piaszczysto – gliniastych.
Czym jest budowla ziemna?
Budowla ziemna to jeden z rodzajów budowli wskazanych w art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (dalej jako: p.b.). Żeby jednak obiekt został zakwalifikowany jako budowla ziemna, musi spełnić warunki wskazane w art. 3 pkt 1 lit. b – powinien zatem stanowić całość techniczno – budowlaną. Powyższe stanowisko zostało wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2017 r. sygn. akt IV SA/Po 66/17 (LEX nr 2281611).
Prawo budowlane nie precyzuje, jakie dokładne formy należy traktować jako budowle ziemne, dlatego definicja została doprecyzowana przez orzecznictwo. Wojewódzkie sądy administracyjne i Naczelny Sąd Administracyjny przyjmują, że budowle ziemne to wytwory ludzkiej działalności nie będące budynkiem lub obiektem małej architektury wykonane z ziemi lub podobnego materiału (wyrok NSA z 20 listopada 2003 r., II SA/Gd 1828/00, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 27 października 2011 r., II SA/Bd 963/11, Lex nr 1110759).
Wykonanie nasypu w określonym celu związanym z zagospodarowaniem działki
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 września 2017 r. w sprawie o sygn. akt VII SA/Wa 2409/16 zajmował się zagadnieniem wykonania nasypu ziemnego z murem oporowym jako robót budowlanych wymagających pozwolenia na budowę. Pomimo tego, że organy I i II instancji uznały nasyp z murem oporowym za roboty budowlane niewymagające pozwolenia na budowę, WSA w Warszawie przyjął odmienne stanowisko uznając, że nasyp ziemny wsparty istniejącym ogrodzeniem z jednej strony, a murem oporowym z drugiej, jest budowlą ziemną, której wykonanie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.
Należy podkreślić, że nasyp wykonany w określonym celu związanym ze sposobem zagospodarowania działki stanowi techniczno – użytkową całość, a zatem jest budowlą ziemną. Natomiast katalog zwolnień określonych w art. 29 p.b. nie wspomina o tym, aby tego typu obiekty były zwolnione z uzyskania pozwolenia na budowę.
Stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie przedstawione w treści wyroku z dnia 12 września 2017 r. w sprawie o sygn. akt VII SA/Wa 2409/16 należy uznać za słuszne.
Samowola budowlana
Inwestor, który wykona nasyp na działce, spełniający przesłanki do uznania go za budowlę ziemną w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, bez uprzedniego uzyskania pozwolenia na budowę, dopuszcza się zatem samowoli budowlanej.
Mając na uwadze treść art. 29 p.b. odnoszącego się do kategorii obiektów zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, należy uznać, że każda budowla ziemna wymaga takiego pozwolenia. Problematyczne dla inwestora w praktyce może się jednak okazać zakwalifikowanie planowanych prac jako budowli ziemnej.
Artykuł redakcyjny