Odświeżenie powierzchni ścian poprzez pokrycie ich nową powłoką farby, albo tapetą, bardzo często wymaga uprzedniego wyrównania ich powierzchni.
Ścieranie i skrobanie powłoki ściany oraz wyrównanie jej powierzchni tynkiem jest bardzo pracochłonne i wymaga co najmniej kilku godzin cierpliwej i wytrwałej pracy. Na szczęście, nie w każdym przypadku jest to konieczne. Skrobanie ściany z tynku jest wymagane tylko wtedy, gdy wyraźnie widać, że jego powłoka nie jest prawidłowo zespolona z powierzchnią ściany. Najczęściej, po opukaniu ściany słychać wtedy głuchy odgłos świadczący o występowaniu między dwoma warstwami pustej przestrzeni, albo wyraźnie widać odpadający tynk.
Zaprawa idzie na pierwszy ogień
Wygładzenie ściany o znacznych nierównościach wymaga wykonania prac dwuetapowo – najpierw ubytki są pokrywane warstwą cięższej zaprawy. Następnie, po jej wyschnięciu i zagruntowaniu, zostaje nałożona cienka warstwa z gipsu. Do uzupełnienia ubytków w ścianie służą zaprawy cementowo – wapienne. Wykorzystuje się je przede wszystkim do wykonywania podkładów pod warstwy wykończenia wykonanego z ceramicznych płytek, albo gipsowej gładzi.
Do wyrównania ubytków ściany można wykorzystać także tynki cementowo – wapienne. Z reguły stosuje się je w ten sposób, że pokrywa się ścianę dwoma bądź trzema warstwami. Pierwsza warstwa to warstwa kontaktowa poprawiająca przyczepność. Kolejna warstwa jest natomiast podkładem pod okładzinę lub gładź.
Zaprawa gipsowa i wapienno – gipsowa
Zaprawa gipsowa pomoże uzyskać gładką powierzchnię już po nałożeniu jednej warstwy. W zależności od rodzaju zaprawy, można nakładać ją ręcznie, albo maszynowo. Zaletą zaprawy gipsowej jest to, że bardzo szybko schnie. Z kolei zaprawa wapienno-gipsowa jest rekomendowana do pomieszczeń takich, jak łazienka, kuchnia i przedpokój – jest odporna na podwyższoną wilgotność powietrza.
W obu przypadkach bardzo ważne jest zabezpieczenie stalowych elementów przed gipsem, który powoduje korozję. Do najczęściej stosowanych rodzajów zabezpieczeń należą lakier i ochronna powłoka galwaniczna. Wapienno – gipsowe zaprawy potrzebują około 1 – 3 godzin na wiązanie, więc nałożoną warstwę można jeszcze starannie obrobić i zatrzeć na gładko. Pod upływie około 1,5 – 2 tygodni można pomalować wyrównaną ścianę farbą. Ślady po uzupełnieniach są niemal niewidoczne.
Gładź gipsowa, anhydrytowa czy akrylowa?
W przypadku znacznych ubytków, gdy konieczne jest nałożenie warstwy wykończenia na tradycyjną cementowo – wapienną lub gipsową zaprawę, zewnętrzną powłokę wykonuje się z gładzi. Zaprawa do gładzi może być przygotowana na bazie gipsu, albo anhydrytu. Na rynku są dostępne także gładzie akrylowe. Bez względu na materiał, przed jej nałożeniem trzeba pokryć warstwę tynku preparatem wzmacniającym podłoże (tzw. zagruntowanie).
Cienka warstwa gładzi gipsowej jest bardziej twarda niż anhydrytowa, dlatego też trudniej wyrównać ją poprzez szlifowanie. Gładź akrylowa w odróżnieniu od gipsowej i anhydrytowej nie wymaga mieszania z wodą (jest dostępna w wersji „gotowej do użycia”) oraz charakteryzuje się lepszą przyczepnością do podłoża.