Budowa domu jest wieloetapowym przedsięwzięciem, którego czas realizacji może się nieco wydłużyć, niezależnie od woli inwestora. Prace budowlane są planowane w taki sposób, aby udało się je zakończyć przed nadejściem mrozów, jednak nie zawsze jest to możliwe.
Kiedy mrozy nadchodzą zbyt wcześnie, niż się ich spodziewano, inwestor i wykonawca muszą podjąć decyzję o kontynuowaniu prac lub wstrzymaniu budowy na czas zimy. Inwestor powinien być świadomy tego, że zimowa aura może spowodować straty i w niektórych przypadkach bardziej opłacalne jest kontynuowanie prac.
Etap wykonywania wykopów
Budowa domu nie powinna być rozpoczynana tuż przed zimą, ponieważ jeżeli mrozy nadejdą wcześniej, schodząc się w czasie z wykonywaniem wykopów, przerwanie prac będzie słono kosztować. Wykopy zostaną wykonane, ale przerwanie dalszych prac spowoduje, że w okresie roztopów woda opadowa przeniknie do gruntu, a zamarzając powiększy swoją objętość. Przedstawiony proces może spowodować rozluźnienie gruntu do głębokości 50 cm poniżej dna wykopu, a w konsekwencji potrzebę zagęszczenia gruntu. Zwiększy to koszt i nakład pracy związany z wykonywaniem wykopów. Jedną z metod zagęszczania gruntu po zimie jest wybranie rozluźnionego gruntu i ułożenie warstwowo zagęszczonego mechanicznie kruszywa (np. piasku, żwiru).
Etap wykonania fundamentów i ścian piwnicznych
Na etapie prac budowlanych, kiedy są wykonane ławy i stopy fundamentowe, a ekipa budowlana zdążyła już wykonać hydroizolację, wykonawca może zaproponować przerwanie prac na okres zimy bez ryzyka dużych strat po stronie inwestora, spowodowanych warunkami atmosferycznymi. Izolacja przeciwwilgociowa zabezpiecza beton przed wodą opadową, zapobiegając zniszczeniu jego wierzchniej warstwy.
Niemniej w przypadku gruntów spoistych, takie jak gliny i iły, dodatkowo boki ław fundamentowych powinny zostać zabezpieczone warstwą słomianych mat i folii. Wiosną po usunięciu zabezpieczeń wykonawca będzie mógł przystąpić do dalszych prac.
Ściany fundamentowe przed zimą powinny być osłonięte warstwą izolacji termicznej i przeciwwilgociową. Niektóre projekty dodatkowo przewidują ścianki osłonowe. Wykonawca powinien zasypać wykopy, a wierzchnią stronę ścian zabezpieczyć papą, albo folią budowlaną o odpowiedniej grubości. W ten sposób ściany zostaną zabezpieczone przed zawilgoceniem.
Brak stropu nad piwnicą
Problem z „przezimowaniem” budowy może pojawić się w momencie, gdy nad piwnicą nie zostanie wykonany strop. Jeżeli ściany piwnic nie zostaną usztywnione stropem, będą wrażliwe na obciążenia boczne powstające podczas osuwania się skarp wykopów. W najgorszym przypadku może dojść nawet do zniszczenia struktury murów. Zagrożeniem dla ścian piwnicznych jest także woda zbierająca się w wykopie.
W takiej sytuacji wykonawcy wykonują tymczasowe szczelne zadaszenie. Wiąże się to z dodatkowym kosztem po stronie inwestora. Tymczasowe zadaszenie obejmuje także obrys wykopu, odpowiednio go zabezpieczając.
Etap wykonania podłogi lub stropu piwnicy
Betonowa płyta podłogi na gruncie bądź stropu piwnicy także powinna być zabezpieczona, jednak nie wiąże się to z wysokimi kosztami po stronie inwestora. Do zabezpieczenia betonowej płyty podłogowej wykonawcy stosują m.in. słomiane maty i płyty styropianu oraz folię budowlaną. Na wierzchu układa się cegły, kamienie, albo cienką warstwę gruntu. Jedynie otwór na schody piwniczne i okna piwniczne należy zakryć szczelnie deskami.
Podobne zabezpieczenia są stosowane w sytuacji, gdy są wykonane ściany i strop parteru. Natomiast po wymurowaniu ścian parteru domu nieposiadającego piwnicy konstrukcję zabezpiecza się papą lub folią budowlaną zabezpieczając wierzchnią warstwę ścian.
Po ułożeniu warstw konstrukcyjnych podłogi na gruncie oraz w przypadku budynków podpiwniczonych, po wymurowaniu ścian, wykonawcy zwykle są zmuszeni do wykonania tymczasowego zadaszenia. W ten sposób zapobiegają zawilgoceniu betonu i konstrukcji dolnej części ścian, spowodowanemu przez zalegający śnieg.
Stan surowy otwarty
Po wykonaniu ścian, podłóg i dachu budynku jego stan określa się jako „stan surowy otwarty”. Dom jest zabezpieczony przed niekorzystnym działaniem opadów atmosferycznych, jednak nie przed działaniem osób trzecich. Warto zabezpieczyć teren budowy przed kradzieżą.
Budynek w stanie surowym otwartym powinien być zabezpieczony także przed przenikaniem do wnętrza opadów. W tym celu wykonawca zakrywa deskami okienne i drzwiowe otwory od strony zewnętrznej. Niewielkie szczeliny między deskami umożliwią cyrkulację powietrza wspierającą wysychanie murów. Innym rozwiązaniem jest zabezpieczenie otworów folią drewnianych ramkach.
Stan surowy zamknięty
Po wstawieniu okien, drzwi oraz wykonaniu instalacji, dom może przetrwać zimę bez zabezpieczeń przed zimową aurą, jednak warto zabezpieczyć budynek przed kradzieżą. Jeżeli zostanie zapewnione ogrzewanie, mogą być prowadzone prace wykończeniowe, dlatego przerywanie prac na tym etapie nie zawsze jest konieczne.